Παρνασσός: Όταν τα χιόνια λιώνουν...

Οι περισσότεροι ταυτίζουν το μυθικό βουνό του Απόλλωνα με τα χειμερινά σπορ και τον διαγράφουν από τον ταξιδιωτικό τους χάρτη μόλις λιώσουν τα χιόνια. Με την εκρηκτική εμφάνιση της άνοιξης, όμως, ο Παρνασσός θα σας γοητεύσει και πάλι....

Τα πιο γνωστά χωριά είναι η Αράχοβα, η Αμφίκλεια, η Πολύδροσος και η Αγόριανη, που η «θεά Τύχη» ήθελε να βρίσκονται πάνω στο πέρασμα από και προς τα χιονοδρομικά κέντρα. Όμως, υπάρχουν ακόμη η Βάργιανη, η Δροσοπηγή, η Γραβιά και ένα σωρό μικρότερα ή μεγαλύτερα χωριά που αξίζει να αναζητήσει κανείς. Οι αποστάσεις ανάμεσα στην ερημιά και στην πολυκοσμία είναι μικρές και καλύπτονται άνετα, ακόμη και με μια πρωινή βόλτα. Βέβαια, η Αράχοβα είναι η βιτρίνα του Παρνασσού και ένας από τους πιο δημοφιλείς αλλά και κορεσμένους ορεινούς προορισμούς της Ελλάδας. Αν, όμως, θέλετε ησυχία, οι επιλογές για διαμονή προσανατολίζονται προς την Τιθορέα, την Πολύδροσο ή την Αμφίκλεια. 

Οι κυριότερες διαδρομές
Αράχοβα - Λιβάδια - Αγόριανη (ή Επτάλοφος) Κι όμως, δεν είναι καθόλου υπερβολή. Εδώ, σε υψόμετρο 1.100 μ., την εποχή που λειτουργούν τα χιονοδρομικά κέντρα, δεν λείπουν τα μποτιλιαρίσματα και οι πολύωρες καθυστερήσεις. Την άνοιξη, όμως, όλα είναι διαφορετικά. Η διαδρομή (24 χλμ., όλη σε ασφαλτοστρωμένο δρόμο), καθώς ελίσσεται στην καρδιά του Εθνικού Δρυμού, προσφέρει μοναδικές εικόνες από τα καταπράσινα ανθισμένα λιβάδια. 
Αμφίκλεια - Πολύδροσος Αμέσως μετά την ημιορεινή κωμόπολη, ο δρόμος «σκαρφαλώνει» με άφθονες στροφές στις απόκρημνες πλαγιές. Προσπερνάτε τη μονή Παναγίας Δαδιού και μετά από 15 χλμ. θα βρεθείτε σε διασταύρωση. Ο κεντρικός δρόμος που φεύγει αριστερά οδηγεί στα χιονοδρομικά κέντρα. Ο στενότερος δρόμος δεξιά αρχίζει να στριφογυρνά ανάμεσα σε δασικό τοπίο, για να καταλήξει, μετά από 14 χλμ., στην Πολύδροσο (Σουβάλα). Με σύντομη παράκαμψη, θα επισκεφτείτε τον οικισμό Άνω Σουβάλα, που μοιάζει να κρύβεται στο πυκνό ελατόδασος, κάπου εκεί στα 850 μ. υψόμετρο, σε ένα ακόμη όμορφο κοίλωμα του Παρνασσού. 

Πολύδροσο - Λιλαία - Αγόριανη (ή Επτάλοφος) Από την Πολύδροσο, θα τραβήξετε δυτικά για Λιλαία. Η διασταύρωση αποκαλύπτει ένα δρόμο που φεύγει βορειοδυτικά για Μαριολάτα και Γραβιά. Ο άλλος δρόμος (10 χλμ.) τραβά νότια και μετά από αρκετές στροφές οδηγεί στη βρυσομάνα του Παρνασσού, την Αγόριανη, το μεγάλο ελατοσκέπαστο κεφαλοχώρι των βορείων παρυφών. 
Βάργιανη - Γραβιά Από την Άμφισσα, θα περάσετε το χωριό Ελαιώ­νας που ακουμπά στις υπώρειες του δυτικού Παρνασσού και θα συνεχίσετε προς Μπράλο. Πέντε χιλιόμετρα πριν από τη Γραβιά, θα στρίψετε δεξιά ανηφορίζοντας σε στενότερο, αλλά ασφαλτοστρωμένο δρόμο. Η Βάργιανη βρίσκεται σε υψόμετρο 900 μ. Οπωσδήποτε αξίζει μια επίσκεψη στο «Vago­neto», το Θεματικό Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας. Τις εγκαταστάσεις του θα τις βρείτε στο δρόμο Άμφισσας - Γραβιάς (51ο χλμ.), λίγο πριν από τη διασταύρωση για Βάργιανη, ενώ στη Γραβιά θα δείτε (σε αναπαράσταση) το θρυλικό «Χάνι», όπου ο Οδυσσέας Ανδρούτσος καθήλωσε τις στρατιές του Ομέρ Βρυώνη. 

Πρέπει να ξέρετε 
Δελφοί Ο Παρνασσός ήταν το κατεξοχήν βουνό του θεού Απόλλωνα. Εδώ διάλεξαν οι αρχαίοι Έλληνες να χτίσουν το λαμπρότερο μαντείο αφιερωμένο στο θεό του φωτός. Όποια εποχή του χρόνου, όποια ώρα της ημέρας και να περάσετε από εδώ, θα δείτε επισκέπτες από όλα τα μέρη της Γης να κατακλύζουν τον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο. Eπισκεφτείτε οπωσδήποτε τα σπουδαιό­τερα μνημεία, όπως τον δωρικό περίπτερο ναό του Απόλλωνα, έργο του 4ου αι. π.Χ., το Στάδιο όπου διεξάγονταν τα Πύθια (5ου αι. π.Χ.), τη Στοά των Αθηνών (5ου αι. π.Χ.), τον βωμό των Χίων (5ου αι. π.Χ.), το θέατρο όπου πραγματοποιούνταν κάθε χρόνο λυρικοί αγώνες. 
Εθνικός Δρυμός Παρνασσού Τα δάση του Παρνασσού, αν και έχουν συρρικνωθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω των πυρκαγιών και της υπερβόσκησης, παραμένουν ακόμη ζωντανά και πανέμορφα. Εδώ συναντάμε πλούσια χλωρίδα με αρκετά ενδημικά είδη και αξιόλογη ορνιθοπανίδα. Για την προστασία του μοναδικού οικοσυστήματος, ο Παρνασσός έχει ανακηρυχθεί από το 1938 Εθνικός Δρυμός. Αντικρίζοντας όμως την έντονη οικοδομική δραστηριότητα των τελευταίων χρόνων, ο καθένας διατηρεί επιφυλάξεις για την εφαρμογή της νομοθεσίας που αφορά τη διαφύλαξη του φυσικού πλούτου της περιοχής. 
Αμφίκλεια Στις παλιές συνοικίες ξεχωρίζουν τα μεγάλα διώροφα δαδιώτικα σπίτια, με τα μικρά μπαλκόνια, τις περίτεχνες βαριές σιδεριές και τις μεγάλες ξύλινες αυλόπορτες. Εδώ θα δείτε τη μεγαλοπρεπή μητρόπολη, που είναι αφιερωμένη στην Παναγία, και το πέτρινο καμπαναριό του 1890. Αξίζει ακόμη να επισκεφτείτε το Μουσείο Άρτου (στην κεντρική πλατεία), όπου, σε έναν εξαιρετικά επιμελημένο χώρο, παρουσιάζεται όλη η διαδικασία παραγωγής ψωμιού. 
Οι πηγές του Βοιωτικού Κηφισού Από την πλατεία της Πολυδρόσου, ακολουθώντας βατό χωματόδρομο, θα επισκεφτείτε την περιοχή της Αγίας Ελεούσας για να δείτε τις πηγές του Βοιωτικού Κηφισού. Ελάχιστα ψηλότερα, συναντάμε έναν σπουδαίο αρχαιολογικό χώρο όπου έχουν ανασκαφεί υπολείμματα από ναούς της αρχαίας Λιλαίας. Σημαντικότερος από αυτούς είναι ο ναός της Αρτέμιδας, ο οποίος χρονολογείται από τον 7ο π.Χ. αιώνα. Αργότερα μετατράπηκε σε χριστιανική εκκλησία, γι’ αυτό και η τοποθεσία είναι ακόμη και σήμερα γνωστή με το όνομα Παλιοπαναγιά. 


Δράση και χαλάρωση 
Διαδρομές μόνο για 4x4 Τον Παρνασσό διατρέχει ένα πλήθος δασικών και χωμάτινων δρόμων. Αυτή την εποχή, που τα χιόνια έχουν λιώσει -σε υψόμετρο από 1.500 μ. και κάτω-, αξίζει με τη βοήθεια ενός καλού χάρτη, κλίμακας 1/50.000, ή με τη βοήθεια GPS να πραγματοποιήσετε μερικές πολύ ενδιαφέρουσες ορεινές διαδρομές. Μυρωδιές, ήχοι και χρώματα της ανοιξιάτικης φύσης του Παρνασσού θα σας συνοδεύουν παντού, μετατρέποντας αυτές τις μοναχικές περιπλανήσεις σε πολύχρωμες, ανεξίτηλες αναμνήσεις. Βέβαια, σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν αρκεί μόνο το τετρακίνητο όχημα, μα και η γνώση του πεδίου, η σύνεση και η λογική, που θα πρέπει να συνοδεύουν κάθε κίνηση του οδηγού. Ενδεικτικά αναφέρουμε τη διαδρομή Αγόριανη - Άνω Σουβάλα, που ξεδιπλώνεται όλη μέσα σε πυκνό ελατόδασος. Η περιπέτεια ξεκινά λίγο πριν από τις εγκαταστάσεις του «Έλατος Resort» και ολοκληρώνεται στον επαρχιακό οδικό άξονα Πολυδρόσου Αμφίκλειας (12 χλμ.). 

Με τα πόδια στο Κωρύκειο Άντρο Από το Λιβάδι της Αράχοβας επιχειρήστε μια βόλτα ως το περίφημο Κωρύκειο Άντρο, τη σπηλιά δηλαδή του θεού Πάνα, που σήμερα είναι γνωστή και ως «Σαρανταύλι». Από την Αράχοβα, θα ανηφορίσετε με το αυτοκίνητό σας για Λιβάδι, θα περάσετε τις ταβέρνες, και 1.500 μ. πριν από τη διασταύρωση για τα χιονοδρομικά κέντρα, θα δείτε αριστερά σας το στενό χωματόδρομο που κατευθύνεται δυτικά. Μετά από πορεία περίπου 3 χλμ. (χαλαρό περπάτημα 1 ώρας), θα βρεθείτε στην είσοδο του σπηλαίου. Η διαδρομή είναι πολύ ευχάριστη και με mountain bike.